Bazı Kediler Neden Daha Çok Miyavlar?

Evinizi birden fazla kediyle paylaştıysanız, onların ne kadar farklı karakterlere sahip olduğunu gözlemlemişsinizdir: bazıları sevecen ve sosyalken, bazıları daha mesafeli ve sessizdir. Japonya'daki Kyoto Üniversitesi'nde Yume Okamoto liderliğindeki yeni bir çalışma, bu farklılıkların kısmen kedilerin genetik yapısından kaynaklandığını ortaya koydu.

AR GENI VE DAVRANIŞ İLIŞKISI

Araştırmacılar, kedi sahiplerine kedilerinin karakterleri hakkında detaylı sorular sorduktan sonra tükürük örnekleri alarak DNA'larını inceledi. Çalışma özellikle, vücudun testosteron gibi hormonlara verdiği tepkiyi düzenleyen ve X kromozomunda yer alan AR (androjen reseptör) geni üzerinde yoğunlaştı. Bu genin DNA dizilimindeki tekrarlanan bölümlerin uzunluğu, genin androjenlere karşı duyarlılığını belirliyor. Köpekler ve insanlarda olduğu gibi, kedilerde de daha kısa AR dizilimine sahip olanların daha girişken ve dışa dönük davranışlar sergilediği görüldü.

Araştırma sonuçlarına göre:

• Kısa AR dizilimine sahip 280 kısırlaştırılmış kedi daha sık mırlarken, erkek kedilerde yemek veya dışarı çıkmak istediklerinde yüksek sesle miyavlama eğilimi daha belirgindi.

• Aynı gen dizilimine sahip dişi kedilerin ise yabancılara karşı daha agresif olduğu gözlemlendi.

• Öte yandan, daha uzun AR dizilimine sahip kediler daha sessizdi ve bu gen dizilimine, yumuşak başlılığıyla bilinen ve bu amaçla çoğaltılan tür kedilerde daha sık rastlandı.

EVCILLEŞME VE DAVRANIŞIN KARMAŞIK DINAMIĞI

Evcilleşme süreci genellikle hayvanların daha insan canlısı hale gelmesiyle ilişkilendirilse de, bu çalışma daha karmaşık bir tablo çiziyor. İletişimi artıran bu genin vaşak gibi vahşi kedi türlerinde daha sık görülmesi şaşırtıcı olabilir. Ancak araştırma, evcilleştirmenin sosyalleşme özelliklerini doğrudan etkilediğine dair tek yönlü bir kanıt sunmuyor. Aksine, kedilerin atalarındaki agresif davranışların, günümüzde bile gergin veya kaynakların kısıtlı olduğu ortamlarda hayatta kalmalarına yardımcı olduğunu gösteriyor.

Bazı kedilerin insanlarla daha sık zaman geçirmeyi tercih etmesinin nedeni, insanların sunduğu yiyecek ve içecek gibi kaynakların çekiciliği olabilir. Bu durum, şehirde yaşayan martıların davranışlarıyla da benzeşiyor. Şehir martıları, insanlarla iç içe yaşasalar bile daha uysal olmak yerine, yiyecek bulmanın zorluğu nedeniyle daha agresif ve cesur hale gelebiliyorlar.

GENLER VE ÇEVRENIN KESIŞIMI

Okamoto ve ekibinin bulguları, hem genlerin hem de çevrenin hayvanların karakteri üzerindeki etkisinin benzer derecede önemli olduğunu gösteriyor. Kısa dizilimli AR'ye sahip hayvanların daha yüksek sesli veya girişken olması, rekabetin veya insanların dikkatini çekmenin önemli olduğu ortamlarda avantaj sağlayabilir. Ancak bu aynı zamanda daha agresif bir karaktere de yol açabilir, bu da evcilleştirmenin hem zorlu hem de talep edilen özellikleri ortaya çıkarabileceğini gösteriyor.

Her hayvan türündeki bu davranışsal farklılıklar, türlerin değişen çevresel koşullara uyum sağlaması için hayati önem taşır. Davranış çeşitliliğinin olmaması, türlerin değişen çevresel koşullara adapte olamaması anlamına gelir. Kedilerin farklı karakterlere sahip olması, farklı şartlarda yaşayan türlerin kendileri için gerekli olan özellikleri geliştirebildiğini göstermektedir. Kediler, martılar veya başka bir hayvan fark etmeksizin, insanlarla bir arada yaşam her zaman daha nazik hayvan türlerinin ortaya çıkmasına yol açmaz; bazen biraz daha ısrarcı ve kavgacı olmak, insanlarla bir arada yaşarken daha avantajlı olabilir.