Salda Gölü’nde Kuraklık ve İnsan Etkilerinin Yarattığı Büyük Tehlike!

Son yıllarda Türkiye'de kuraklık nedeniyle büyük zarar gören doğal güzelliklerden biri olan Salda Gölü, 'Dünyanın en nadide gölü' olarak biliniyor. Ancak gölde son 5 yılda 3 kilometrekarelik alanın kaybolduğu belirtiliyor. Turkuaz rengi ve beyaz kumsallarıyla ünlü olan gölde, yoğun insan faaliyetleri ve kirlilik nedeniyle canlı organizmaların oluşturduğu beyaz adacıklar kararmaya başlarken, su kaybı da hızla artıyor. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) bilim danışmanı Dr. Erol Kesici, haziran ayından bu yana yaptıkları araştırmalarda gölde aşırı yüzey ve derinlik kaybının söz konusu olduğuna dikkat çekti.

Dr. Kesici, gölün her kesimindeki kıyılarda 18 metre ile 100 metre arasında değişen çekilmelerin olduğunu belirtiyor. Gölün batı kesimindeki beyaz adacıkların süresince de su çekilmeleri farklı boyutlarda yaşanıyor. Gölün ortalama 44 kilometrekare olan yüzey alanı, özellikle son 5 yılda 41 kilometrekarenin çok altına düşmüş durumda. Bu çekilmeler, kıyılarda yoğunlaşarak gölün bazı bölgelerinde su seviyesinin 180 metrenin altına düştüğünü gösteriyor. Dr. Kesici, "Gölün huni benzeri yapısı nedeniyle kıyıdaki su kayıpları oldukça belirgin. Önceki yıllarda gölde biyokimyasal reaksiyonlar sonucu oluşan manyezit sınırı ve göl kıyı sınırı arasında kuruyan, kararan geniş alanlar belirlendi" diyor.

KURUMA VE ÇEKİLMELER OLASI ÇÖKMELERE YOL AÇABİLİR

Kuruma ve çekilmeler, hava ve topraktaki nemin azalmasına da neden oluyor. Salda Gölü'nün asfalt yol yapımı, sondajlar ve vahşi sulama gibi insan kaynaklı tahribatlar ciddi sorunlar yaratıyor. Dr. Kesici, "Salda'nın toprak yapısı göz önünde tutulunca, önlem alınmazsa ileride İç Anadolu'da görülen obruklar gibi oluşumlar görülebilir. Salda toprağı neminin azalmasıyla adeta çürümekte" diyor.

KİRLİK VE KURAKLIĞIN ANA NEDENLERİ

Salda Gölü yalnızca üzerine düşen yağmurlarla beslenebiliyor. Dr. Kesici, yaşanan su çekilmeleri, kurumalar ve kirlilik gibi sorunların nedenlerine bakıldığında, son 50 senelik yağış verilerinin iklim krizinin etkisinin çok az olduğunu belirtiyor. Gölü besleyen tüm derelerin üzerinde göletler bulunması, göle yüzey akışın engellenmesi, aşırı yer altı su çekimleri gibi nedenler, gölün yaşadığı sorunların başında geliyor. Aşırı sondaj, yüzey akışın engellenmesi, turizm ve tarım baskıları da kuraklık ve kirliliğin ana sebepleri arasında sayılıyor.