Yarım Yüzyıl öncesinden bir 'pasifikasyon' hatırlatması

Av. Mustafa İlker Gürkan

Türkiye’de 1966 da ünlü bir 'hadise' olmuştu; 'Albay Dickson raporu'... (Amerikalı bir askerin imzasıyla hazırlanan bir 'Pasifikasyon' planlaması ve belgesi). İçeriğini kısaca verelim:

27 Mayıs 1960 Milli Birlik Komitesi ve Hükümeti ile -özellikle 'Çetin Ceviz' diye nitelendirilen İsmet İnönü- ile ABD (CIA) arasında ciddi görüş ayrılıkları ortaya çıkmaktadır diyor rapor.. Örnek de veriyor; "Atatürk’ün milli politikası, ikili anlaşmalar, üsler vesaire" diye sıraladığı 'can sıkıcı sorunlar'dan söz ediyor.. Ve sonraki paragraflar; "Muhalefetin parçalanması", "Sol ve sol eğilimlilerin benzeri birlik yaratmasını önlemek" diye sürüyor.

Diğer taraftan çok müessir, tarafsızlaştırma çabalarının daha başarı ile uygulanmasının müşterek gayretlerle sağlanması gerekli görülmektedir. (İlişik listenin bu maksada yardımcı olacağı kabul edilmektedir)

İkinci madde başlığı altında;

"Münakaşa kabul edilmez bir gerçektir ki: Memleketin politik hayatında ordu, rejimin istikrarını tayin eden birinci derecede önemli bir faktör olmuştur. Hükümet Darbesinden sonra binlerce subayın ordudan çıkartılması (tasfiye edilen subaylardan / Eminsu’lardan söz ediyor) bizim askeri çevreler içindeki nüfuzumuzu ciddi şekilde etkilemiştir. Halihazır subayların büyük çoğunluğunun reform psikozunun nüfuzu altında İnönü’nün körü körüne hayranları ve Adalet Partisine düşmen oluşları, rejim için potansiyel bir tehlike arz eder…" diye devam ediliyor.

Üçüncü maddesinde, 27 Mayıs Anayasasını ele alınıyor. Ardından, '…İkili anlaşmalar ve üsler sorunu' değerlendiriliyor. Devamla, "Amerika ve NATO ile birlik olma lüzumunu hatırdan çıkarılmayarak -ki bu karşılıklı anlaşmalar olmadan mümkün değildir..." şeklinde süren başka bir vurgulama yapıyor..

Dördüncü olarak; Cumhurbaşkanının (Cemal Gürsel) bozulan sağlığından söz edip, yeni cumhurbaşkanı arayışına giriyor; “Gerçi ordu komutanlığı, memlekette bizim gerçek nüfuzumuzu kabule başlamıştır, ama askerler adına bazı müdahalelerde bulunulması gözden uzak tutulmamalıdır'' diyor..

ALBAY DİCKSON RAPORUNA EK OLARAK VERİLEN PASİFİKASYON LİSTE(*)

1. Kemal SATIR
2. Turhan FEYZİOĞLU
3. Orhan ÖZTRAK
4. İlhami SANCAR
5. Bülent ECEVİT
6. Feridun Cemal ERKİN
7. Lebit YURTOĞLU
8. Orhan KABİBAY
9. Suphi BAYKAM
10. Orhan ERKANLI
11. Selim SARPER
12. Hasan Esat IŞIK
13. Sıtkı ULAY
14. Coşkun KIRCA
15. Şefik İNAN
16. Osman KÖKSAL
17. Sadi KOÇAŞ
18. Hüsnü ÖZKAN
19. Celil ERİKAN
20. Refet ÜLGENALP
21. Refik TULGA
22. Cemal TURAL
23. Nejdet URAN
24. Fahri ÖZDİLEK
25. Mucip ATAKLI
26. Nuri ASLANTAŞ
27. Ahmet YILDIZ
28. Mustafa OK
29. Feridun AKKOR
30. Numan ESİN
31. Alpaslan TÜRKEŞ
32. Rıfat BAYKAL
33. Ahmet TAHTAKILIÇ
34. Burhan APAYDIN
35. Ahmet Şükrü ESMER
36. Cihat BABAN
37. Nadir NADİ
38. Fethi NACİ
39. Ecvet GÜRESİN
40. Refik ERDURAN
41. Mustafa YAZMAN
42. Erol SİMAVİ
43. Derviş MANİZADE
44. Bahri SAVCI
45. Muammer AKSOY
46. Prof Dr. Edip ÇELİK
47. Osman KOÇTÜRK
48. Türkkaya ATAÖV
49. A. Güryüz KETENCİ
50. Yücel AKINCI

Burada dikkat edilmesi gereken; 'Pasifikasyon' listesi olan bu listedeki hedeflerin, 'yok edilmesi' değildir. Pasifikasyonda amaç 'pasifize edilmek' yani 'düşman olarak etkisiz hale getirmek'tir. Bu 'imha edilmek' de olabilir, 'itibarsızlaştırma' ve 'etkisizleştirme' de... Daha çok da, 'kendi taraftarına dönüştürme' tercih edilen yöntemlerden biridir. O sırada emperyalizmin başarabileceği ve kendi lehine her şey olabilir.. Hatta ileri amaçları için bir 'kademe' aşılması da olabilir (Önce tarafsızlaştırıp sonra işbirliği yapılması gibi)... Tabii her şeye rağmen bazı kişiler üzerinde pasifikasyonun başarısızlığa uğrama olasılığı da var... Böyle operasyonlar Amerikan emperyalizminin gücünün yetmediği durumlarda söz konusudur.. Yani vatanseverler -ki örnekleri listede var- direnirse ortaya çıkacak sonuçlardan biri budur. Listeye bu gözle bakınız.

'Türkiye Cumhuriyeti' sözcüklerini duyunca, okuyunca içi titreyenlere saygı ve sevgilerimle...

(*) Bu rapor ve ekli liste 1978 baskılı, CHP eski gençlik kolları başkanlarından ve milletvekillerinden Süleyman Genç’in, “Bıçağın sırtındaki ülke Türkiye –CİA MİT Kontrgerilla'' (1978) isimli kitabından alınmıştır