Sinop'taki deniz çekilmesinin nedeni açıklandı!

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Eğitim Fakültesi Coğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, geçtiğimiz günlerde Sinop'un Türkeli ilçesi ile Kastamonu'nun Çatalzeytin ilçeleri arasında, Güllüsu Kayalıkları çevresinde meydana gelen deniz çekilmesi olayı üzerine açıklamalarda bulundu. Yılmaz, denizin ortalama 5 metre çekilmesinin ardından eski haline dönmesinin, kıyı dolgusu, akıntı desenindeki değişiklikler ve çevredeki kara yollarının etkisiyle ilgili olduğunu belirtti.

DENİZ ÇEKİLMESİ NEDEN OLABİLİR?

Prof. Dr. Yılmaz, deniz çekilmelerinin birçok sebebi olabileceğini ancak burada yaşanan olayın birkaç özel faktörle ilişkili olduğunu ifade etti. "Öncelikle kıyılarda böyle bir hareketlilik görüldüğünde, bunun sebepleri genellikle denizin altında bir deprem ya da atmosferik değişiklikler olabiliyor" diyen Yılmaz, ancak bu olayın yalnızca bu bölgeye özgü olduğu için başka faktörlerden kaynaklandığını vurguladı. Fırtınalı havaların bu tür bir çekilmeye neden olmadığını belirten Yılmaz, karadan denize doğru kuvvetli bir rüzgarın bu tür etkiler yaratabileceğini de ekledi.

KIYI DOLGULARI VE AKINTI DEĞİŞİMİ

Yılmaz, bölgedeki Karadeniz Sahil Yolu'nun yapım sürecinde, yamaç yolunun terk edilip denizin doldurulmasıyla kıyı akıntısının bozulduğuna dikkat çekti. Kıyıdaki dolguların dalgalar tarafından parçalanarak küçük kırıntılar ve kum oluşturduğunu belirten Yılmaz, bu kırıntıların akıntılar nedeniyle doğuya doğru hareket ettiğini söyledi. Güllüsu Kayalıkları'ndaki küçük koyda biriken bu kumların, zamanla denizdeki kayalıkların karaya çıkmasına yol açtığını ifade etti.

UZUN VADEDE GELİŞMELER

Prof. Dr. Yılmaz, bu durumun geçici bir olay olabileceğini, ancak uzun vadede koyun dolması yönünde bir gelişme yaşanmasının olasılığının daha yüksek olduğunu belirtti. Karadeniz kıyılarında sıkça görülen kıyı erozyonu ve deniz tabanı değişikliklerinin de bu tür çekilmelerin ardından kum kaymalarına yol açabileceğini vurguladı.

İNSAN MÜDAHALESİNE DİKKAT ÇEKİLDİ

Yılmaz, insanın doğa üzerindeki etkilerinin arttığı "Antroposen Çağı"nda, kıyılarda yapılan müdahalelerin doğal dengeyi bozabileceğine dikkat çekti. Samsun'daki Dereköy Balıkçı Barınağı örneğini vererek, kıyı akıntısının değiştirilmesinin plajların oluşmasına neden olduğunu ancak aynı müdahalenin erozyonla tahrip olan kıyılara yol açtığını ifade etti. Yılmaz, "Bütün bunların sebebi, kıyılara müdahale etmemiz, akıntı desenine müdahalemiz ve doğal olaylara insan etkisinin sonucudur" dedi.