Otomobillerdeki hava yastıkları evrim geçiriyor: Gelecekte nasıl bir tasarıma sahip olacaklar?

Hava yastıkları ilk kez otomobillere tanıtıldığında, yolcuları kabinin sert yüzeylerine çarpmanın yol açabileceği darbelere karşı korumak için tasarlanmıştı. Ancak, çoğu kişi bu yeniliği memnuniyet yerine şüpheyle karşıladı.

1980'lerde kitlesel kullanıma sunulmasından bu yana hava yastığı teknolojisi büyük gelişim kaydetmiş olsa da, ABD Karayolu Güvenliği Enstitüsü (IIHS), gelecekteki çarpışma testlerinde hava yastığına çarpma sonrasında başın döner hareketlerinin yol açabileceği beyin yaralanmalarının da değerlendirileceğini duyurdu.

Bugüne kadar güvenlik testleri, genellikle kafatası kırığı riskini ölçmeye yönelikti ve Baş Yaralanması Kriteri (HIC) gibi göstergeler kullanılarak doğrusal çarpışmalara odaklanılmıştı. Ancak IIHS, bazı beyin yaralanmalarının doğrusal çarpışmalardan değil, başın ani ve güçlü hareketlerinden kaynaklandığını belirtti. Bu hareketler, boks maçlarındaki yumruklara benzer şekilde başın hızla savrulmasına yol açabiliyor.

Bu durumu yolcunun ideal pozisyonda olmaması veya kazaların beklenmedik dinamiklerinin neden olduğu ifade ediliyor. IIHS'in yaptığı testler, hava yastığına çarptıktan sonra başın hızla yana doğru savrulabileceğini ve bu durumun beyin hasarı riskini artırabileceğini ortaya koydu.

Bu sorunu çözmek adına IIHS, Virginia Üniversitesi tarafından geliştirilen ve 2022 yılından itibaren Euro NCAP tarafından kullanılan Yaygın Aksonel Çok Eksenli Genel Değerlendirme (DAMAGE) protokolünü benimsedi. HIC ile birlikte kullanılan DAMAGE, beyin yaralanması risklerinin daha kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesini sağlıyor.

DAMAGE protokolü, şimdiye kadar 800'den fazla frontal ve lateral testin analizini gerçekleştirdi. Bu vakaların yaklaşık 60'ında geleneksel ölçümlerle tespit edilemeyen tehlikeli baş hareketleri ortaya çıktı.

Henüz HASAR puanları araç derecelendirmelerinde kullanılmasa da, IIHS bu verileri teknik raporlarda yer alacak ve daha güvenli araçların gelecekteki sıralamalarını şekillendirmeye yardımcı olacaktır.

IIHS, hava yastığı tasarımında değişiklikler öneriyor. Bunlardan biri, kafayı yanlara doğru savurmak yerine, onu tutan yumuşak bir merkezle daha derin bir ön hava yastığının oluşturulmasıdır.