Dünya ile Güneş arasında karmaşık bağlantı keşfedildi

17. yüzyılda Galileo'nun teleskopla keşfettiği Güneş lekeleri, Güneş'in dönüşünü anlamamıza yardımcı oldu. Ancak, 1645-1715 yılları arasındaki "Maunder minimumu" dönemi sırasında bu lekeler tamamen kayboldu. Daha sonra, bu lekelerin ortalama 11 senelik döngülerle ortaya çıkıp kaybolduğu fark edildi ve bu döngüye "Güneş döngüsü" denildi.

1859 yılında amatör astronom Richard Carrington, bir güneş lekesinin aniden parladığını gözlemledi. Kısa süreli bu "güneş patlaması", iki gün sonra Dünya'nın manyetik alanını etkileyen büyük bir fırtınaya yol açtı. Bu olay, "Carrington Olayı" olarak kayda geçti. O dönemdeki telgraf sistemleri, bu manyetik fırtınadan etkilenerek ya kendiliğinden çalışmaya başladı ya da ateş aldı. Bu, Güneş'in Dünya üzerindeki etkisinin ilk somut kanıtıydı.

20. yüzyılda Amerikan astrofizikçi George Ellery Hale, Güneş’in bazı bölgelerinde güçlü manyetik alanlar olduğunu keşfetti. Hale’in araştırmaları, "güneş-dünya ilişkisi" olarak bilinen modern teorinin temelini oluşturdu.

DEV GAZ BULUTLARI UZAYA SAVRULABİLİYOR

Güneş lekeleri, manyetik enerji depoladıkları için büyük patlamalar sonucu "koronal kütle atımı" adı verilen dev gaz bulutları uzaya fırlayabiliyor. Eğer bu bulutlar Dünya’ya yönelirse, manyetik fırtınalar ve auroralar oluşabiliyor. Ancak, bu etkiler gaz bulutunun manyetik yönü ile Dünya'nın manyetik alanının uyumuna bağlıdır. Eğer uyum yoksa, Dünya’da sadece küçük bir basınç değişikliği gözlemlenebilir.

Günümüzde Güneş lekelerinin sayısının artması, önümüzdeki yıllarda büyük manyetik fırtınaların yaşanabileceğine işaret ediyor. Özellikle Mayıs 2024’te gözlemlenen fırtınalar, bu tür olayların ne kadar etkileyici ve tehlikeli olabileceğini gösterdi.

TEKNOLOJİK ALTYAPILAR ÜZERİNDE RİSK OLUŞTURABİLİR

Teknolojinin yoğun şekilde kullanıldığı günümüzde, bu manyetik fırtınalar elektrik şebekeleri, uydular ve diğer teknolojik altyapılar üzerinde risk oluşturabilir. 

Güneş’in bu karanlık yüzü, büyüleyici auroralar yaratırken, aynı zamanda modern teknolojiler üzerinde ciddi etkiler yaratabiliyor. Bu gizemli bağlantının sırrını çözmek, bilim insanları için hâlâ büyük bir araştırma konusu.